Domweg gelukkig

Ik stond een jaar of drie geleden op de housewarming van een vage schoolvriend. Ik zat niet al te jofel in mijn vel: ik woonde net in Amsterdam en kende nog niet veel mensen. Hierom had ik dus wat sociaals nodig.

Het was een redelijk standaard housewarming: Een fles AH Bonus-wijn als cadeau voor de gastheer. Een statafel waar wat zoute stengels in een plastic bekertje het beperkte culinaire vermogen van de gastheer onderschrijven. Muziek die te hard staat. Één discolamp die af en toe irritant in je ogen schijnt. Vier yuppen die vakanties opsommen als idee van vermaak.

Onder die yuppen zat Bart. Bart is het prototype van alles wat ik naar vind aan het leven. Je herkent Bart aan een wit overhemd en witte sneakers. Bart was naar het armere (wist hij te zeggen) Indonesië geweest. “Dat heeft mijn blik op de wereld zo enorm veranderd. Bizar.”

Als je blik op de wereld zo enorm verandert na een reisje Zuidoost-Azië zegt dat met name iets over je kale blik op de wereld vóór een dergelijke reis.

“Wat hebben we het hier toch goed”, dacht Bart hardop nadat deze wereldverbeteraar de extreme armoede had bestempeld als iets slechts. Na deze reis had Bart zichzelf beter leren kennen en ging hij daarom bij Deloitte onder een systeemplafond werken.

Bart vond dat hij nog niet genoeg over zijn leven georeerd had en zei: “Het is wel lastig geweest soms. Domme mensen zijn gelukkiger. Ik wou soms dat ik dommer was.”

Ik dacht: “Nog dommer?” Het is niet dat het intellect er van af spat. Zo’n persoon die bij de spelshow ‘1 tegen 100’ bij het kiezen tussen de moeilijke en de makkelijke vraag de hulplijn wil gebruiken. Als dit bij Deloitte werkt snap je waarom de overheid zo’n miljoenencontract stopzet.

Ik hoor vaker hoogopgeleiden beweren dat domme mensen gelukkiger zijn. Terwijl als we opleidingsniveau pakken als benadering voor intelligentie, zijn de WO-ers veruit het gelukkigst. Dit vond het Sociaal Cultureel Planbureau.

Ik vermoed dat de WO-ers dit stiekem ook wel weten. Maar ze gebruiken dit als excuus om het steeds groter wordende verschil tussen hoog- en laagopgeleid goed te praten.

“Ik verdien als alleenstaande 29-jarige misschien dan wel het inkomen van een vierkoppig gezin in de Bijlmer, maar wat moet het toch fijn zijn om dom te zijn.” Alleen al het gebrek aan zelfreflectie is genoeg bewijs dat het domme verlangen al is uitgekomen.

Gaat dit alleen om mannelijke types als Bart? Neen, wees gerust, de emancipatie is voltrokken: naast Bart stond een Yvon die een even irritant beeld had van de maatschappij. Ze had hard gewerkt en was derhalve blij met haar baan bij Ernst & Young. Ze gaf haar leven zelfs een acht.

Ik weet niet hoe we ineens op een tienpuntsschaal kwamen, maar het gaf te bedenken. Ik gaf mijn leven namelijk dat moment een krappe vier, de helft. Ik verdiende waarschijnlijk niet 50% minder dan de consultants, daar lag het niet aan. De yuppen keken raar op, ze wisten niet goed hoe ze op mijn depressieve curveball moesten reageren.

Er werd als compromis dan maar instemmend geknikt en doorgegaan met het gesprek dat Nederland zo welvarend is. Met “Als we zo welvarend zijn is het eigenlijk raar dat we hier nog een voedselbank hebben” deed ik mijn duit in het zakje wat het groepsgesprek was.

Het viel weer enigszins stil. Vier yuppen keken op, en Bart sprak me toe: “Dat mag je niet zeggen, nu moet je ophouden.” Kort hierna ging ik naar huis en wist ik dat dit niet mijn nieuwe vriendenkring was. Soms is alleen zijn beter dan met gezelschap.

Originally published at https://jeroencoelen.nl.